Εκπαιδευτικό Παιχνίδι: DOs & DON’Ts
Πώς θα έχουμε μάθηση (δηλαδή, αλλαγή νοοτροπίας και συμπεριφοράς) αν το παιχνίδι δεν θίγει τις δυσλειτουργικές συνήθειες και αν δεν μας βγάζει από τη ζώνη άνεσής μας;
Σε αυτό το άρθρο θα βρείτε απαντήσεις στα ερωτήματα:
- Τι είναι το Εκπαιδευτικό Παιχνίδι;
- Ποια είναι τα δομικά στοιχεία του;
- Ποια είναι τα μυστικά της σωστής υλοποίησης;
- Ποιες πηγές έμπνευσης υπάρχουν;
Τι είναι το Εκπαιδευτικό Παιχνίδι;
Η Εκπαίδευση Ενηλίκων εμπεριέχει μια πληθώρα εκπαιδευτικών τεχνικών, περίπου 15 διαφορετικές (όπως εργασία σε ομάδες, καταιγισμός ιδεών, προσομοίωση, μελέτη περίπτωσης, παιχνίδι ρόλων, κλπ.).
Το Εκπαιδευτικό Παιχνίδι ανήκει στην κατηγορία εκπαιδευτικών τεχνικών Game-Based Learning (GBL). Πιο συγκεκριμένα εμπίπτει στην υποκατηγορία Serious Games. Δηλαδή ολοκληρωμένα παιχνίδια (με ρόλους, αποστολή, σενάριο, κανόνες, κλπ.) που δεν έχουν αποκλειστικό σκοπό τη διασκέδαση, αλλά και τη μάθηση ταυτόχρονα.
Τα παιχνίδια μπορεί να είναι αυτοσχέδια ή σε πολλές περιπτώσεις να αξιοποιούν υλικά και αντικείμενα, και στόχο έχουν την κιναισθητική ενεργοποίηση των συμμετεχόντων, παράλληλα με την αντίστοιχη διανοητική – γνωστική.
Προσοχή!
Το Εκπαιδευτικό Παιχνίδι:
- δεν είναι το ίδιο με το Παιχνίδι Ρόλων
- δεν είναι το ίδιο με την έννοια του Gamification
Πατώντας στος υπερσύνδεσμους μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τους λόγους.
Ποια είναι τα δομικά στοιχεία του;
- Σκοπός & Στόχοι
- Κανόνες
- Οδηγίες
- Παίκτες & Ρόλοι
- Δυσκολία – Πρόκληση
- Εξοπλισμός & Χώρος
- Συνδέσεις με εκπαιδευτική θεματική
- Συνθήκες ασφάλειας
Έστω και ένα από τα παραπάνω στοιχεία να λείπει, η εκπαιδευτική τεχνική είναι ελλιπής. Και αυτό διότι ένα “Serious Game” δεν είναι ένα απλό παιχνίδι. Είναι μια σύνθετη παιγνιώδης άσκηση, πολύ προσεκτικά δομημένη ειδικά για ενήλικες εκπαιδευόμενους.
Ας μην ξεχνάμε πως οι ενήλικες εκπαιδευόμενοι είναι αυστηροί, απαιτητικοί, με πλούσιες πορείες ζωής και συναισθηματικά εμπόδια. Απαιτούν το καλύτερο – και καλά κάνουν!
Ποια είναι τα μυστικά της σωστής υλοποίησης;
Βασικά στοιχεία για την επιτυχή ένταξη παιχνιδιών στην εκπαίδευση είναι:
- Να υπάρχουν οδηγίες, κατά προτίμηση γραπτές αν το παιχνίδι έχει μεγάλη διάρκεια και απαιτεί σύνθετες διαδικασίες.
- Να υπάρχει μια διακριτική παρακολούθηση για την εφαρμογή των κανόνων και την υλοποίηση της διαδικασίας (μπορεί από τον εκπαιδευτή ή από καθορισμένους εκπαιδευόμενους). Θυμηθείτε πως δεν “αστυνομεύουμε” τη διεργασία, αλλά αντιθέτως προετοιμάζουμε τους συμμετέχοντες να επιδείξουν υπευθυνότητα (accountability) ως προς την τήρηση των κανόνων.
- Να συνδέεται απαραίτητα με κάποιο θέμα (νόημα, ιδέα, ικανότητα, κλπ.) της εκπαίδευσης.
- Να έχει προβλεφθεί επαρκής χρόνος για debrief στο τέλος, κατά τον οποίο όλοι όσοι συμμετείχαν στο παιχνίδι θα έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν τις σκέψεις τις ιδέες και τα συναισθήματά τους για όσα βίωσαν. Και κυρίως, να συνειδητοποιήσουν ποιες αφορμές δίνει αυτό το βίωμα για να βελτιώσουν τη συμπεριφορά τους.
Ποιες πηγές έμπνευσης υπάρχουν;
Αν θέλετε να δείτε παραδείγματα εκπαιδευτικών παιχνιδιών, τότε πολύ καλές πηγές έμπνευσης είναι:
Μην ξεχνάτε!
Όσο ευφάνταστο και αν είναι το παιχνίδι, όσα props και αν έχει, τη διαφορά κάνει η σωστή κατάρτιση του Trainer στις αρχές Εκπαίδευσης Ενηλίκων. Χωρίς αυτές, η εφαρμογή του θα είναι υποτυπώδης, και ίσως αποτυχημένη.
Κλείνοντας
Είναι πλέον ευρέως γνωστό πως οι κοινωνικές δεξιότητες έχουν ύψιστη σημασία και οι εργαζόμενοι οι οποίοι τις κατέχουν ευημερούν.
Το παιχνίδι στην υπηρεσία της εκπαίδευσης έχει πολλαπλά οφέλη ως προς τις κοινωνικές δεξιότητες.
Καταφέρνει να αφυπνίσει, να ενισχύσει, αλλά και να καλλιεργήσει πτυχές των κοινωνικών δεξιοτήτων, με έναν μοναδικό τρόπο. Είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση!
Key Takeaways
Το Εκπαιδευτικό Παιχνίδι είναι μια σύνθετη παιγνιώδης εκπαιδευτική τεχνική.
Το Εκπαιδευτικό Παιχνίδι δεν είναι το ίδιο με το Παιχνίδι Ρόλων, ούτε με το Gamification.
Ένα σωστό Εκπαιδευτικό Παιχνίδι έχει απαραιτήτως όλα τα παρακάτω: σκοπό, κανόνες, οδηγίες, παίκτες, ρόλους, δυσκολία/πρόκληση, εξοπλισμό, κατάλληλο χώρο, συνδέσεις με εκπαιδευτική θεματική, συνθήκες ασφάλειας.
Όσο ευφάνταστο και αν είναι το παιχνίδι, όσα props και αν έχει, τη διαφορά κάνει η σωστή κατάρτιση του Trainer στις αρχές Εκπαίδευσης Ενηλίκων. Χωρίς αυτές, η εφαρμογή του θα είναι υποτυπώδης, και ίσως αποτυχημένη.
Στην Game Tree, προσφέρουμε εμπειρίες μάθησης πέρα από το συνηθισμένο.
Σχεδιάζουμε και υλοποιούμε customized προγράμματα εκπαίδευσης για στελέχη επιχειρήσεων, αξιοποιώντας τη βιωματική μάθηση και το εκπαιδευτικό παιχνίδι.
Περισσότερες πληροφορίες για τις υπηρεσίες μας μπορείτε να βρείτε εδώ.
